Η επικοινωνία είναι ένα σημαντικό συστατικό για τη δημιουργία μιας καλής σχέσης εφόσον την βοηθά να αντέχει στο χρόνο προσφέροντας ικανοποίηση και πληρότητα και στους δυο συντρόφους. Όμως πολλές φορές συμβαίνει ο ένας από τους δυο να »χάνεται στη μετάφραση» με συνέπεια το χάσμα να μεγαλώνει μεταξύ των συντρόφων και πολλές φορές να επέρχεται η ρήξη.

Είναι μια δεξιότητα που μαθαίνεται. Η κουλτούρα , η οικογένεια , η κοινωνία και οι παρελθοντικές μας εμπειρίες επηρεάζουν τον τρόπο που λειτουργούμε ως άνθρωποι όπως και τον τρόπο που επικοινωνούμε με τους άλλους.

Επικοινωνούμε διαφορετικά και αλληλεπιδρούμε ποικιλοτρόπως ανάλογα με τις περιστάσεις , τις καταστάσεις ή με τους ανθρώπους με τους οποίους συνδεόμαστε.

Για παράδειγμα, δεν χρησιμοποιούμε το ίδιο στυλ επικοινωνίας με τους συναδέλφους , τους φίλους , τα μέλη της οικογένειας μας ή τον ερωτικό μας σύντροφο. Τροποποιούμε τη συμπεριφορά μας και το ύφος της επικοινωνίας μας ανάλογα με το περιβάλλον μας.

Χρειάζεται να τονιστεί ότι η δημιουργία των θεμελίων μιας καλής σχέσης εμπιστοσύνης αφορά σε ένα μεγάλο βαθμό την βαθύτερη και ουσιαστικότερη κατανόηση του ίδιου μας του εαυτού, της ίδιας της σχέσης και των διαφορετικών τρόπων που επικοινωνούμε μέσα σε αυτήν . Όλοι έχουμε την έμφυτη ανάγκη να μας ακούσουν προσεκτικά και να μας κατανοήσουν, ειδικά οι άνθρωποι που αγαπάμε.

Όμως, συχνά εμπόδια στην επικοινωνία είναι η κριτική , ο σαρκασμός , η ανάγκη για κυριαρχία , και η υπέρμετρη αμυντικότητα.

Μερικές φορές αυτές οι συμπεριφορές χρησιμοποιούνται δίχως να το αντιλαμβανόμαστε άμεσα και με την πάροδο του χρόνου υπάρχει πιθανότητα να παγιωθούν και να επηρεάσουν τον τρόπο που αλληλεπιδρούμε ή ανταποκρινόμαστε στα διάφορα ερεθίσματα.

Είναι καλό να μην ξεχνάμε ότι η σύγκρουση είναι ένα γεγονός της ζωής . Η ελεύθερη έκφραση της διαφορετικής άποψης οδηγεί στην ανάπτυξη της βαθύτερης κατανόησης του εαυτού και του άλλου καθώς και στην ενίσχυση του αμοιβαίου σεβασμού και την βελτίωση της εγγύτητας μεταξύ των συντρόφων.

Αν λοιπόν αντιληφθείτε κάποια στιγμή ότι ολισθαίνετε προς μια σύγκρουση προσπαθήστε να κρατήσετε μια υγιή στάση (ναι, οι συγκρούσεις και οι διαφορές είναι υγιείς σε μια σχέση!) .

Συγκεκριμένα,

>  Μην ξεχνάτε πως τα συναισθήματά σας μπορεί να μην είναι τα ίδια με του συνομιλητή σας γι αυτό, καλό θα ήταν να περιοριστείτε στο πρώτο ενικό με δηλώσεις του τύπου «Εγώ νιώθω…»
>  Μοιραστείτε ελεύθερα τα συναισθήματά σας με το σύντροφό σας.
>  Αποφύγετε να κάνετε άσκοπη χρήση προσβλητικών λέξεων και εκφράσεων.

Επιπλέον, για να είναι επιτυχής μια σχέση χρειάζεται κάθε σύντροφος να μπορεί να νιώθει ικανοποιημένος μέσα σε αυτήν. Είναι σημαντικό λοιπόν να γνωρίζετε ότι είναι δική σας ευθύνη να προσδιορίσετε τις ανάγκες σας μέσα στη σχέση και να φροντίζετε για την ικανοποίησή τους.  Μάλιστα, μερικές ερωτήσεις που μπορείτε να απευθύνετε στον εαυτό σας είναι οι παρακάτω:

Τι είναι αυτό που θέλω από τη σχέση;
Είναι ρεαλιστικό αυτό που ζητάω;
Πως νιώθω όταν με αγαπούν;
Με ποιον τρόπο δείχνω την αγάπη μου;

Αρκετά συχνά τα ζευγάρια δεν συνειδητοποιούν ότι ο τρόπος με τον οποίο δείχνουν την αγάπη τους μπορεί να μην είναι ο κατάλληλος ώστε ο/η σύντροφος να την εισπράξει.  Για τον λόγο αυτό, η επικοινωνία στη σχέση είναι σημαντική!  Διευκολύνει την ανάπτυξη και εγκαθίδρυση ενός δεσμού μεταξύ των συντρόφων που περιέχει αγάπη, ενδιαφέρον, πληρότητα και ικανοποίηση.

The post Σχέσεις: 5 tips για να μην τσακώνεστε! appeared first on Ψυχολόγος · Ψυχοθεραπεύτρια - Βασιλική Κ. Μαργέτη.

Κάποια στιγμή στη ζωή μας, είναι πιθανό να βιώσουμε ένα γεγονός το οποίο είναι απειλητικό για τη δική μας ασφάλεια, ή των άλλων γύρω μας. Αυτό θα μπορούσε να είναι ένα αυτοκινητιστικό ατύχημα ή άλλο σοβαρό ατύχημα, σωματική ή σεξουαλική κακοποίηση, μια φυσική καταστροφή, όπως πυρκαγιά ή πλημμύρα ή για ορισμένους, η εμπειρία του πολέμου ή τα βασανιστήρια. Μερικά άτομα μπορεί να έχουν βιώσει πολλαπλά συμβάντα βίας ή/και παιδική κακοποίηση.
Κάθε άτομο έχει ένα μοναδικό τρόπο να ανταποκρίνεται και να αναρρώνει από ένα τραυματικό γεγονός.  Συμβαίνει συχνά με αυτούς που εμπλέκονται σε ένα τέτοιο συμβάν ή μια καταστροφή να δυσκολεύονται να αντιμετωπίσουν αυτά που έζησαν και να χρειάζονται λίγο χρόνο ώστε να συμβιβαστούν με ό, τι έχει συμβεί.

Πώς θα μπορούσε να μας επηρεάσει ένα ψυχικό τραύμα;

Είναι φυσιολογικό να παρουσιάζονται ισχυρές αντιδράσεις μετά από ένα τραυματικό γεγονός οι οποίες εκδηλώνονται με ποικίλους τρόπους.  Πιο συγκεκριμένα,

• μέσω των σκέψεων – πχ αναδρομές στο παρελθόν, ενοχλητικές αναμνήσεις του γεγονότος, έντονη αμφισβήτηση και φόβος για την ασφάλεια, τον έλεγχο της ζωής και την προβλεψιμότητα

• μέσω της φυσιολογίας – πχ αυξημένος καρδιακός ρυθμός, ρηχή ή ακανόνιστη αναπνοή, νευρικότητα ή διέγερση, φτωχή συγκέντρωση και μνήμη, αυξημένη εφίδρωση, διαταραγμένος ύπνος και εφιάλτες

• μέσω της συμπεριφοράς – πχ συμμετοχή σε ριψοκίνδυνες συμπεριφορές όπως κατάχρηση αλκοόλ ή χρήση ναρκωτικών, παρορμητικότητα, απάθεια, κοινωνική απόσυρση, αποφυγή όλων των ερεθισμάτων που αποτελούν «υπενθυμίσεις» του τραύματος

• μέσω των συναισθημάτων – πχ έντονος φόβος, τρόμος, δυσφορία και άγχος, αίσθημα αβοηθησίας, σοκ, συναισθηματικό μούδιασμα, θλίψη, ενοχή, θυμός, απελπισία, απογοήτευση ή κατάθλιψη.  Είναι ιδιαίτερα χαρακτηριστική η διαπίστωση ότι υπάρχει έντονη συναισθηματική διακύμανση μετά την τραυματική βιωματική εμπειρία.

Αν οι παραπάνω αντιδράσεις επιμένουν πέραν των δύο εβδομάδων ή επηρεάζουν αρνητικά τις σχέσεις, την εργασία ή τη μελέτη, τότε το άτομο χρειάζεται να αναζητήσει επαγγελματική βοήθεια από κάποιον ειδικό θεραπευτή.

Πώς επιτυγχάνεται η φροντίδα του εαυτού μετά από την τραυματική εμπειρία?

Είναι αλήθεια πως υπάρχουν τρόποι για την αποκατάσταση της ψυχικής ηρεμίας, της συναισθηματικής σταθερότητας και της σωματικής ανακούφισης μετά από έναν ψυχικό τραυματισμό.

«Βοηθητικά εργαλεία» για την βελτίωσή σας θα μπορούσαν να είναι:
 
Η υποστήριξη και η φροντίδα από τα μέλη της οικογένειας ή τους φίλους
Η διατήρηση όλων των μεθόδων ενδυνάμωσης και στήριξης που συνηθίζατε να χρησιμοποιείτε πριν το τραύμα όπως η άσκηση ή το χόμπι σας
Η διατήρηση της καθημερινότητα σας σε σύντομο χρονικό διάστημα και η επιστροφή στις συνήθειές σας (εργασία ή σπουδές) αποφεύγοντας τις υπερβολές

Η αναγνώριση και η κατανόηση ότι έχετε βιώσει κάτι συντριπτικό!  Αυτό σας  επιτρέπει να πάρετε το χρόνο σας στη διαδικασία αποκατάστασης.

Μιλήστε για το πώς αισθάνεστε και τι συνέβη μόνο όταν είστε έτοιμοι. 
Η συμμετοχή σε χαλαρωτικές και ευχάριστες δραστηριότητες είναι ιδιαίτερα αποτελεσματική τη στιγμή που η ζωή σας έχει υποστεί ένα τόσο μεγάλο πλήγμα από το τραυματικό συμβάν.
Αποφύγετε τη χρήση αλκοόλ ή ναρκωτικών για να αντιμετωπίσετε την δυσφορία.
Παραμείνετε συνδεδεμένοι με τους δικούς σας ανθρώπους και εμπλακείτε με τις οικείες δραστηριότητες, εάν είστε σε θέση.

The post Ψυχικό τραύμα: υπάρχει γιατρειά ή όχι; appeared first on Ψυχολόγος · Ψυχοθεραπεύτρια - Βασιλική Κ. Μαργέτη.

Ο εφιάλτης είναι ένα όνειρο που εμφανίζεται κυρίως κατά το δεύτερο ήμισυ του ύπνου και προκαλεί αισθήματα τρόμου, φόβου, αγωνίας ή υπερβολικού άγχους. Πολλές φορές το άτομο μετά την αφύπνιση είναι σε θέση να ανακαλέσει το περιεχόμενο του ονείρου.

Τις περισσότερες φορές οι εφιάλτες είναι μια φυσιολογική αντίδραση στο στρες και μάλιστα, κάποιοι ειδικοί πιστεύουν ότι «συμβάλλουν» στην αντιμετώπιση τραυματικών εμπειριών. Όταν όμως η εμφάνισή τους είναι συχνή τότε αποτελούν μια διαταραχή η οποία οδηγεί σε σημαντική έκπτωση της λειτουργικότητας του ατόμου σε όλους τους τομείς της ζωής του. Η διαταραχή αυτή περιλαμβάνεται στις παραϋπνίες και ονομάζεται Διαταραχή Εφιαλτών (πρώην Διαταραχή Ονειρικού Άγχους).

Οι εφιάλτες συνήθως εμφανίζονται κατά την παιδική ηλικία πριν το 10ο έτος και θεωρούνται φυσιολογικοί εάν φυσικά δεν παρεμβαίνουν αρνητικά στην ψυχο-κοινωνική ανάπτυξη των παιδιών. Παρουσιάζονται πιο συχνά στα κορίτσια και είναι δυνατό να συνεχιστούν μέχρι την ενήλικη ζωή. Οι εφιάλτες των ενηλίκων συχνά συνδέονται με εξωτερικούς παράγοντες άγχους ή με άλλη ψυχική διαταραχή.

Ποια είναι τα πιο χαρακτηριστικά συμπτώματα της Διαταραχής Εφιαλτών?

1. Επανειλημμένες αφυπνίσεις κατά το δεύτερο μισό της περιόδου του ύπνου (ή από σύντομους ύπνους)
2. Δυνατότητα λεπτομερούς ανάκλησης του τρομακτικού περιεχομένου του ονείρου το οποίο συνήθως αφορά απειλές κατά της επιβίωσης, της ασφάλειας ή της αυτοεκτίμησης του ατόμου
3. Γρήγορη και άμεση ανάκτηση του προσανατολισμού και της εγρήγορσης του ατόμου μετά την αφύπνιση από το τρομακτικό όνειρο
4. Σημαντική έκπτωση των κοινωνικών, επαγγελματικών και άλλων σημαντικών περιοχών της λειτουργικότητας του ατόμου
5. Οι εφιάλτες δεν οφείλονται στις φυσιολογικές αντιδράσεις μιας ουσίας ή ενός φαρμάκου ή σε κάποια άλλη ψυχική διαταραχή

Σε ποιους παράγοντες οφείλεται η εμφάνιση των εφιαλτών?

• Το άγχος και το στρες  είναι οι πιο συχνές αιτίες που συμβάλλουν στην εμφάνιση τρομακτικών ονείρων. Έχει ενδιαφέρον να σημειωθεί ότι στο 60% των περιπτώσεων, ένα σημαντικό γεγονός ζωής προηγήθηκε της εμφάνισης των εφιαλτών
• Ασθένεια με πυρετό
• Πένθος
• Ανεπιθύμητη αντίδραση ή παρενέργεια ενός φαρμάκου
• Πρόσφατη διακοπή ενός φαρμάκου (πχ υπνωτικά χάπια)
• Η υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ
• Η απότομη διακοπή αλκοόλ
• Διαταραχή ύπνου αναπνευστικής προέλευσης (υπνική άπνοια)
• Διαταραχές ύπνου (ναρκοληψία και ενήπνιος τρόμος)
• Κατανάλωση τροφής πριν τον ύπνο η οποία αυξάνει το μεταβολισμό του σώματος και τη δραστηριότητα του εγκεφάλου

Tips για έναν Ευχάριστο Ύπνο!

Ορίστε ένα πρόγραμμα ύπνου
Πηγαίνετε στο κρεβάτι την ίδια ώρα κάθε βράδυ και ρυθμίστε την έγερσή σας την ίδια ώρα κάθε πρωί. Αποφεύγετε την απορύθμιση του κύκλου του ύπνου και προσπαθήστε να το εφαρμόσετε ακόμα και τα Σαββατοκύριακα ώστε να έχετε ένα πιο εύκολο Δευτεριάτικο ξύπνημα!

Σωματική άσκηση
20 – 30 λεπτά την ημέρα σωματικής άσκησης είναι ένας καλός στόχος! Συνήθως η καθημερινή άσκηση βοηθά στον καλό ύπνο αρκεί να μην επιλέξετε να το κάνετε λίγο πριν ξαπλώσετε στο κρεβάτι σας. Άσκηση περίπου 5 ώρες πριν πάτε για ύπνο θα φέρει το καλύτερο αποτέλεσμα, εκτός κι αν είστε τύπος … της πρωινής άσκησης!
Αποφύγετε καφεΐνη – νικοτίνη και αλκοόλ
Διεγερτικά ροφήματα όπως ο καφές είναι καλό να αποφεύγονται πριν την ώρα του ύπνου.
Μην ξεχνάτε ότι η νικοτίνη επηρεάζει τον ύπνο με αποτέλεσμα οι καπνιστές να έχουν την τάση να κοιμούνται πολύ ελαφριά και συχνά να ξυπνούν νωρίς το πρωί λόγω της αποχής τους από την ουσία.
Να θυμάστε ότι το αλκοόλ δεν διευκολύνει τα άτομα να κοιμηθούν βαθιά ή να εισέλθουν στον ύπνο REM.

Χαλαρώστε … για να κοιμηθείτε!
Επιλέξτε συγκεκριμένες χαλαρωτικές δραστηριότητες και συνδέστε τις με την ώρα του ύπνου, το κρεβάτι σας, το υπνοδωμάτιό σας. Ένα ζεστό μπάνιο, το χαλαρό διάβασμα ενός βιβλίου ή η απαλή χαλαρωτική μουσική μπορούν να αποτελέσουν χαλαρωτικές «τελετουργίες» πριν τον ύπνο σας.

Κοιμηθείτε μέχρι το φως του ήλιου!
Αντικαταστήστε το ξυπνητήρι σας με . . . τις φωτεινές αχτίδες του ηλίου! Ξυπνήστε με το φως του ήλιου καθώς το φυσικό φως βοηθά στον καθημερινό επαναπρογραμματισμό του εσωτερικού βιολογικού ρολογιού. Αν μάλιστα αντιμετωπίζετε προβλήματα με τον ύπνο σας καλό θα είναι να εκτίθεστε καθημερινά τουλάχιστον για 1 ώρα στο πρωινό ηλιακό φως!

Μην ξαπλώνετε στο κρεβάτι σας περιμένοντας να σας πάρει ο ύπνος!
Εάν δεν μπορείτε να κοιμηθείτε, σηκωθείτε από το κρεβάτι σας. Προτιμήστε να κάνετε κάτι άλλο, όπως να διαβάσετε, να παρακολουθήσετε τηλεόραση ή να ακούσετε μουσική, μέχρι να νιώσετε κουρασμένοι. Η αγωνία που δεν μπορείτε να κοιμηθείτε μετατρέπεται σε άγχος που μπορεί πραγματικά να συμβάλει στην αϋπνία.

Έλεγχος της θερμοκρασίας του υπνοδωματίου σας
Διατηρήστε μια άνετη θερμοκρασία στην κρεβατοκάμαρα. Υπερβολική ζέστη ή κρύο μπορεί να διαταράξει τον ύπνο ή να σας αποτρέψει από το να κοιμηθείτε εύκολα.

Επίσκεψη σε ιατρό αν το πρόβλημα ύπνου παραμένει!
Αν έχετε πρόβλημα ύπνου κάθε βράδυ ή αν νιώθετε κουρασμένοι την επόμενη μέρα, τότε καλό θα είναι να κλείσετε ραντεβού με ένα ιατρό. Κέντρα Μελέτης Ύπνου υπάρχουν σε αρκετά νοσοκομεία της Αθήνας όπως στον Ευαγγελισμό, το Σισμανόγλειο Νοσοκομείο, την Σωτηρία Πανεπιστημιακή Κλινική, το Αιγινήτειο Νοσοκομείο, το Ευγενίδειο Νοσοκομείο και το Ερρίκος Ντυνάν.

The post «Εφιάλτες: τρομακτικά όνειρα σαν σκηνές από ταινία τρόμου…!» appeared first on Ψυχολόγος · Ψυχοθεραπεύτρια - Βασιλική Κ. Μαργέτη.

Υπάρχουν, σε γενικές γραμμές, δύο βασικοί λόγοι που πυροδοτούν την ανάγκη της εμπλοκής σε μια ψυχοθεραπευτική διαδικασία: ο πρώτος, αναφέρεται στη θεραπεία ενός κλινικού προβλήματος και την αποκατάσταση της ψυχικής υγείας του ατόμου και ο δεύτερος, επικεντρώνεται στην προσωπική εξέλιξη του ατόμου και την βελτίωσή του ως άνθρωπος.

Η αξία της θεραπείας είναι η ίδια και στις δυο περιπτώσεις. Στην περίπτωση της αποκατάστασης, η επίλυση ενός ψυχολογικού προβλήματος βοηθά το άτομο να νιώσει καλύτερα με τον εαυτό του, να αισθανθεί πιο δυνατός και άρα, πιο ευτυχισμένος. Στην δεύτερη περίπτωση, η προσεκτική παρατήρηση και εις βάθος επεξεργασία της ζωής του οδηγεί στον εντοπισμό προβλημάτων που δυσκολεύουν το ίδιο το άτομο σε διαφορετικούς τομείς της ζωής του. Έτσι, μέσα από την προσωπική του ψυχοθεραπεία θα έχει την ευκαιρία να βρει διέξοδο, να «ξεκολλήσει» συναισθηματικά και να προχωρήσει στη ζωή του πιο ώριμος, πιο συνειδητοποιημένος, με καλύτερη γνώση του εαυτού του και άρα, πιο ευτυχισμένος.

2. Θα μπορούσαμε δηλαδή να συμπεράνουμε ότι η ψυχοθεραπεία είναι μια διαδικασία που ωφελεί αποκλειστικά κ μόνο το άτομο που την βιώνει…;

Ένα τέτοιο συμπέρασμα θα αδικούσε την ψυχοθεραπεία ως εργαλείο όπως και τα οφέλη της. Ένας ευτυχισμένος άνθρωπος είναι καλύτερος σύντροφος, φίλος ή γονιός. Ένα ψυχικά ισορροπημένο άτομο είναι πιο πιθανό να αναθρέψει ισορροπημένα παιδιά. Ή, όμοια, ένα θυμωμένο άτομο έχει μεγάλες πιθανότητες να προωθήσει το θυμό του και τη βίαιη συμπεριφορά του στους κοντινούς του ανθρώπους και να προκαλέσει φόβο ή οργή. Ή ένας φοβισμένος άνθρωπος είναι πολύ πιθανό να επηρεάζει αρνητικά και τους οικείους του.

Ένα άτομο λοιπόν που επιλέγει να κάνει σημαντικές αλλαγές στη ζωή του χρειάζεται να γνωρίζει ότι οι αλλαγές αυτές θα διοχετευτούν σε κάθε είδους σχέση με τους άλλους και έτσι αναπόφευκτα, θα αποκτήσουν καθολικό χαρακτήρα.

3.  Ας υποθέσουμε ότι οι περισσότεροι από εμάς είμαστε αρκετά λειτουργικοί στην καθημερινότητά μας, καταφέρνουμε να αντιμετωπίζουμε το καθημερινό μας άγχος και μπορούμε να ελέγχουμε το θυμό μας ή την θλίψη μας. Τι περισσότερο θα μπορούσε να μας προσφέρει η ψυχοθεραπεία;

Αυτή είναι μια καλή ευκαιρία για να παρουσιαστούν κάποια από τα οφέλη μιας ψυχοθεραπευτικής διαδικασίας. Γενικότερα, αυτό που προσφέρει η ψυχοθεραπεία είναι μια στοχευμένη, εφ’όλης της ύλης αξιολόγηση της ζωής του ατόμου η οποία έχει ως τελικό στόχο τον επαναπροσδιορισμό του ρόλου του στο «εδώ και τώρα». Η αξιοποίηση κάθε χρήσιμης πληροφορίας από το παρελθόν συμβάλλει θετικά στην καλύτερη ερμηνεία του παρόντος.

Ο τρόπος που έχει μάθει να σκέφτεται και να συμπεριφέρεται κάποιος έχει τις ρίζες του στον τρόπο που μεγάλωσε και στα πρώτα «διδάγματα» των πιο οικείων του προσώπων. Αν λοιπόν κάποια από αυτά τον εγκλωβίζουν στο παρόν ή τον δυσκολεύουν στην καθημερινή του ζωή προκαλώντας ψυχοσυναισθηματικές δυσκολίες τότε χρειάζεται να επαναξιολογήσει αυτήν την «προίκα» του παρελθόντος και να αναζητήσει την δική του ταυτότητα στη ζωή.

Η ψυχοθεραπεία είναι ένα αξιόλογο εργαλείο που μπορεί να βοηθήσει κάθε άτομο να ανακαλύψει ποιος είναι, από πού προέρχεται και πως μπορεί να κάνει τη ζωή του καλύτερη!

The post Ψυχοθεραπεία: Ένα Πολύτιμο Δώρο Ζωής! appeared first on Ψυχολόγος · Ψυχοθεραπεύτρια - Βασιλική Κ. Μαργέτη.

Τελευταία, όλο και περισσότεροι είναι εκείνοι που καταλήγουν στον γιατρό τους, εξαιτίας κάποιας ενόχλησης, για να πάρουν την απάντηση, μετά από σειρά εξετάσεων, πως πρόκειται για κάτι …ψυχολογικό! Τι είναι αυτό που προκαλεί τόσο έντονα σωματικά συμπτώματα; Πιθανότατα είναι τα δεκάδες ερωτήματα που το μυαλό αδυνατεί να απαντήσει….

Πόσες φορές, έχουμε νιώσει έναν κόμπο στο λαιμό, όταν δεν μπορούμε να εκφράσουμε κάτι που μας απασχολεί έντονα; Η Ψυχολόγος – Ψυχοθεραπεύτρια, κυρία Βασιλική Κ. Μαργέτη, εξηγεί πως το σώμα μας, επηρεάζεται από το τι νιώθουμε και σκεφτόμαστε και πως όταν η ψυχή πονά, αλλά το στόμα σιωπά, το σώμα μας αναλαμβάνει να μας δείξει ότι κάτι δεν πηγαίνει καλά…

Όσο απίστευτο και αν ακούγεται, το σώμα μας… μιλάει! Κάποιες φορές περισσότερο, άλλες λιγότερο, αλλά πάντα για τον ίδιο λόγο. Θέλει να μας βοηθήσει να ανακαλύψουμε τι το ενοχλεί και τι το ευχαριστεί. Το ακούμε όμως;

Δυστυχώς όχι τόσο συχνά. Αν το ακούγαμε, ο πόνος στην κοιλιά, η δύσπνοια, το τρέμουλο και η ταχυκαρδία που αντιμετωπίζουν πολλά άτομα στην καθημερινότητά τους θα είχαν εξαφανιστεί. Σωματικά συμπτώματα που μας κάνουν την ζωή δύσκολη, που επιμένουν με την ίδια ένταση, παρόλο που όλες οι εξετάσεις έχουν βγει “καθαρές”. Τότε, πολύ εύλογα αναρωτιόμαστε το εξής: Αφού κανένα παθολογικό αίτιο δεν ευθύνεται για την κατάστασή μου, γιατί «πονάω»; Η απάντηση κρύβεται στο μπαούλο των συναισθημάτων μας. Τα συναισθήματά μας επηρεάζουν κάθε κύτταρο του σώματός μας και όχι μόνο τις σκέψεις και τη διάθεσή μας. Αναλόγως με το αν τα συναισθήματά μας είναι θετικά ή αρνητικά, επηρεάζουν όλη τη χημεία του σώματός μας, με αποτέλεσμα την ενδυνάμωση ή την αποδυνάμωση της υγείας μας. Καθώς λοιπόν το σώμα μας επηρεάζεται, αρχίζει να μας δίνει κάποια σωματικά συμπτώματα, αρχίζει δηλαδή να μας μιλάει.

Ο κόσμος των ψυχοσωματικών

Η παραπάνω κατάσταση αναφέρεται συχνά με τον όρο «ψυχοσωματικά». «Ψυχοσωματικά ονομάζονται τα σωματικά συμπτώματα που δεν οφείλονται σε κάποια οργανική ή παθολογική αιτία, η ένταση όμως και ο τρόπος που εκδηλώνονται, είναι παρόμοια με τη φύση των συμπτωμάτων που προκαλούνται από μια βιολογική ασθένεια. Τα ψυχοσωματικά αποτελούν ένα μέσο έκφρασης των καταπιεσμένων δυσάρεστων συναισθημάτων και των ψυχολογικών συγκρούσεων/αδιεξόδων του ατόμου, μέσα από το σώμα», εξηγεί η ψυχολόγος κυρία Βασιλική Μαργέτη. Μια περίπτωση τέτοιων συγκρούσεων, σχετίζεται με όσα θέλει να κάνει κάποιος, αλλά δεν μπορεί ή δεν πρέπει. Σαν συνέπεια, νιώθει μεγάλη καταπίεση, άγχος και στην προσπάθειά του να καταπολεμήσει τη θέλησή του, την καταπνίγει, την «ξεχνάει», ή πείθει τον εαυτό του πως την έχει ξεπεράσει. Τότε, το σωματικό σύμπτωμα χτυπάει σαν ξεχασμένο ξυπνητήρι, προκειμένου να μας αφυπνίσει. Όσο και να καταπιέσουμε τα συναισθήματά μας, είναι μαθηματικά βέβαιο πως αυτά θα βρουν την έξοδο κινδύνου, όσο επώδυνη και αν είναι αυτή για τον οργανισμό μας. Το μυαλό ξεχνάει, το σώμα ποτέ…

Σε κάθε περίπτωση, είναι πολύ σημαντικό να διερευνάται το αίτιο έκλυσης αυτών των συμπτωμάτων, με τη βοήθεια του ιατρού, ώστε να αποκλειστεί η πιθανότητα κάποιας ασθένειας.

Αύξηση της συχνότητας

Τα τελευταία χρόνια, έχει παρατηρηθεί αύξηση στα ψυχοσωματικά συμπτώματα. Ποιος είναι ο λόγος; Η ειδικός εξηγεί ότι «τα αίτια για την εμφάνιση των ψυχοσωματικών συμπτωμάτων είναι, όπως στις περισσότερες ψυχικές ασθένειες, πολυπαραγοντικά. Αυτό σημαίνει ότι συμβάλλουν περισσότεροι από ένας παράγοντες στη γέννηση και στη συντήρησή τους. Το άγχος εκτιμάται ότι αποτελεί έναν από τους πιο βασικούς παράγοντες που πυροδοτούν τα ψυχοσωματικά συμπτώματα, διότι επηρεάζει σημαντικά το κεντρικό νευρικό σύστημα, το ταλαιπωρεί, στέλνοντας άσκοπα «σήματα συναγερμού» και απορρυθμίζει τις βιολογικές λειτουργίες του σώματος, με αποτέλεσμα το άτομο να δυσλειτουργεί. Συμπερασματικά, αν παρατηρήσει κανείς προσεκτικά τη ζωή του σύγχρονου ανθρώπου μέσα στην περίοδο της «πολυμορφικής» κρίσης (αξιών, θεσμών, οικονομίας), θα διαπιστώσει ότι υπάρχει μια πληθώρα αγχογόνων ερεθισμάτων, π.χ. η ανεργία ή η αίσθηση της ξαφνικής απώλειας που το άτομο καλείται να αντιμετωπίσει, το γεγονός ότι το άτομο αρκετές φορές επενδύει τα μέγιστα, για να πετύχει τα ελάχιστα. Οι συνθήκες αυτές, αφενός αυξάνουν το άγχος για επιβίωση, αφετέρου καλλιεργούν συναισθήματα ματαίωσης, απαξίας, θλίψης και απογοήτευσης».

Ακούγοντας το σώμα μας…

Κάθε εξωτερικό ερέθισμα μας δημιουργεί συναισθήματα. Συναισθήματα, που δεν είναι πάντα ευχάριστα. Μάλιστα, όσο πιο δυσάρεστα είναι, τόσο προσπαθούμε να τα απωθήσουμε. Τι ακριβώς απωθούμε όμως; Ένα κομμάτι του εαυτού μας; Γιατί το σώμα μας προσπαθεί να μας θυμίσει πράγματα που θέλουμε να ξεχάσουμε; Σύμφωνα με την κυρία Μαργέτη, η σχέση σώματος και ψυχής, που μελετάται από τους φιλοσόφους, μέχρι και τους σύγχρονους ερευνητές, είναι μια σχέση αλληλεπίδρασης. Αυτό φαίνεται στις περιπτώσεις όπου το σώμα νοσεί από μια βιολογική ασθένεια και αυτό έχει σαν αποτέλεσμα η ψυχολογία (διάθεση – συναισθήματα) να επηρεάζεται αρνητικά. Ισχύει ωστόσο και το αντίστροφο! Θα πρέπει λοιπόν να δούμε τα ψυχοσωματικά συμπτώματα ως τη φωνή της ψυχής μας, η οποία εξωτερικεύεται μέσα από το σώμα, μιας και δεν υπάρχει άλλος τρόπος. Στην περίπτωση που το άτομο δεν συμπεριφέρεται προληπτικά και αναβάλλει την επίλυση των ψυχολογικών του δυσκολιών, η ψυχή χρησιμοποιεί τα ψυχοσωματικά συμπτώματα σαν «υπενθύμιση» για κάτι που έχει μείνει πίσω και χρειάζεται να αλλάξει ή να διορθωθεί. «Άλλες φορές, το σύμπτωμα αποτελεί μια αντίδραση σε μια κακώς κείμενη ή/και απειλητική συνθήκη. Για παράδειγμα, ο εμετός ή ο πόνος στην κοιλιά ενός παιδιού κάθε πρωί πριν πάει στο σχολείο, είναι μια αντίδραση στον φόβο για τη δασκάλα ή στην κοροϊδία των συμμαθητών του ή στο γεγονός ότι δεν έχει προετοιμαστεί επαρκώς».

Ο πόνος δεν είναι τυχαίος

Κάποιοι άνθρωποι υποφέρουν από σπαστική κολίτιδα, άλλοι από πονοκεφάλους, άλλοι από κρίσεις πανικού. Η ψυχολόγος σημειώνει ότι «το όργανο ή το σύστημα του σώματος, στο οποίο εκδηλώνονται τα ψυχοσωματικά συμπτώματα είναι συχνά αυτό στο οποίο το άτομο έχει μια ευαισθησία. Είναι πολύ πιθανό να υπάρχει ένας κληρονομικός παράγοντας που να εξηγεί την ευαλωτότητα του συγκεκριμένου σημείου του σώματος. Για παράδειγμα, η σπαστική κολίτιδα ή οι πόνοι στο στομάχι ως αποτέλεσμα του άγχους, είναι πιθανό να είναι συμπτώματα που να μοιράζονται συγγενικά πρόσωπα (π.χ. μητέρα και κόρη)».

Ψυχική ισορροπία για καλύτερη υγεία

Η ψυχή και το σώμα αποτελούν ένα ενιαίο και αδιάσπαστο σύνολο. Όταν πάσχει το ένα, μοιραία συμπαρασύρει και το άλλο, γι’ αυτό και έχει πολύ μεγάλη σημασία η αναζήτηση της ισορροπίας. Σύμφωνα με την κυρία Μαργέτη, «η ψυχοθεραπεία είναι απαραίτητη, πριν ακόμη το άτομο εμφανίσει έκπτωση στη λειτουργικότητά του. Με τη βοήθεια του θεραπευτή:

• Θα πρέπει να παρατηρήσει προσεκτικά την καθημερινότητά του και τα θέματα που τον απασχολούν ή τον δυσκολεύουν περισσότερο
• Να ελέγξει τις προσωπικές του αντοχές σε στρεσογόνους παράγοντες.
• Να εντοπίσει τις αιτίες που πυροδοτούν το στρες του.
• Να ακολουθήσει ένα Πρόγραμμα Διαχείρισης Στρες, που θα ανταποκρίνεται στις δικές του προσωπικές ανάγκες».

Η ψυχοθεραπεία μπορεί να βοηθήσει με τον πιο αποτελεσματικό τρόπο στην αντιμετώπιση των ψυχοσωματικών προβλημάτων, ενώ ταυτόχρονα ανοίγει τον δρόμο για τη βελτίωση της ψυχικής, σωματικής και πνευματικής υγείας ενός ατόμου.

Συνοψίζοντας, είναι σημαντικό να μην αγνοείτε τα σημάδια που το σώμα σας δείχνει, γιατί το μόνο που καταφέρνετε με αυτόν τον τρόπο είναι να αφήνετε την αιτία που έχει δημιουργήσει τον πόνο να δυναμώνει και να συνεχίζει να δρα ύπουλα εις βάρος του εαυτού σας…

Πού «χτυπούν» τα ψυχοσωματικά;

• Στο καρδιαγγειακό σύστημα (ταχυκαρδία, τσιμπήματα στο στήθος, φτερουγίσματα στην καρδιά)
• Στο πεπτικό σύστημα (σφίξιμο στο στομάχι, σπαστική κολίτιδα, αναγωγές του γαστρικού περιεχομένου, καούρα, σύνδρομο του ευερέθιστου εντέρου)
• Στη σεξουαλική λειτουργία (δυσκολία στύσης, δυσπαρευνία,  ανοργασμικότητα)
• Στις διατροφικές συμπεριφορές (ανορεξία, αυξημένη όρεξη, βουλιμία)
• Στο μυοσκελετικό σύστημα (οσφυαλγία)
• Στο αναπνευστικό σύστημα (ταχύπνοια, δύσπνοια)
• Στο ενδοκρινολογικό και νευρικό σύστημα
• Διάφορες δερματολογικές παθήσεις (έκζεμα, τριχοφάγος, λεύκη)

The post Ψυχοσωματικά προβλήματα: Όταν η ψυχή πονάει, το σώμα… μιλάει appeared first on Ψυχολόγος · Ψυχοθεραπεύτρια - Βασιλική Κ. Μαργέτη.

Μεγάλος αριθμός επιδημιολογικών μελετών δείχνει μια σημαντική συσχέτιση μεταξύ του φαινομένου της ανεργίας και της αύξησης των ποσοστών των προβλημάτων ψυχικής υγείας. Επιστημονικές έρευνες καταδεικνύουν ότι οι άνεργοι εκδηλώνουν χαμηλότερα επίπεδα ψυχολογικής ευεξίας και αυτοπεποίθησης σε σχέση με τους συνομηλίκους τους που εργάζονται. Επίσης, μελέτες δείχνουν ότι τα άτομα αυτά έχουν τις διπλάσιες πιθανότητες να παρουσιάσουν ψυχικά προβλήματα απ’ότι άτομα της ίδιας ηλικίας που εργάζονται.

image credit

Πιο συγκεκριμένα, φαίνεται ότι η ανεργία:

• αυξάνει τα ποσοστά θνησιμότητας
• επιδρά αρνητικά στην ψυχική υγεία του ατόμου
• μειώνει την ικανοποίηση από τη ζωή
• μειώνει τη συζυγική ή οικογενειακή ποιότητα ζωής
• σχετίζεται σημαντικά με την κατάθλιψη, το άγχος και τα ψυχοσωματικά συμπτώματα
• επιβαρύνει και τη σωματική υγεία του ατόμου

Αξίζει να σημειωθεί ότι, η ανεργία αποτελεί ένα επιβαρυντικό παράγοντα που μπορεί να προκαλέσει τόσο έντονη ψυχολογική δυσφορία ώστε να επιφέρει βιολογικές αλλαγές στο άτομο. Στα αποτελέσματα μιας αυστριακής μελέτης διαπιστώθηκε ότι τα επίπεδα κορτιζόλης (stress hormone) ήταν αυξημένα σε ένα δείγμα ανέργων κατά τη διάρκεια του πρώτου έτους της ανεργίας τους. Όσο περνούσε ο καιρός και παρέμεναν άνεργοι, τα επίπεδα κορτιζόλης συνέχισαν να αυξάνονται.

2. Σε ποιο βαθμό επηρεάζει τις οικογενειακές σχέσεις;

Οι επιπτώσεις της ανεργίας επιφέρουν επιζήμιες αλλαγές στις οικογενειακές σχέσεις και στην ψυχολογική υγεία των συζύγων και των παιδιών. Σχετικές έρευνες αναφέρουν ότι οι άνδρες που βιώνουν σημαντική οικονομική ζημία παρουσιάζονται ως πιο οξύθυμοι, πιο εκρηκτικοί και σε διαρκή υπερδιέγερση/ένταση. Αυτή η ψυχοσυναισθηματική αλλαγή των γονιών επηρεάζει αρνητικά και τα παιδιά τους εφόσον οι πατέρες γίνονται πιο τιμωρητικοί. Έτσι, με μεγάλο ενδιαφέρον παρατηρείται ότι αυτή η πατρική συμπεριφορά ενισχύει εκρήξεις θυμού, ευερεθιστότητα, και αρνητισμό στα παιδιά, κυρίως στα αγόρια, όπως και κατήφεια, υπερευαισθησία, αισθήματα ανεπάρκειας και μείωση φιλοδοξιών στις έφηβες κοπέλες.

Έχει επίσης βρεθεί αυξημένη καταθλιπτική συμπτωματολογία στις άνεργες άγαμες μητέρες. Οι μητέρες που ήταν καταθλιπτικές τιμωρούσαν πιο συχνά τα έφηβα παιδιά τους. Συχνά, οι τιμωρημένοι έφηβοι, με τη σειρά τους, βίωναν αυξημένη δυσφορία, έντονο άγχος και καταθλιπτικά συμπτώματα.

3. Πόσο παροδικές ή/και βραχύχρονες είναι οι συνέπειες της ανεργίας για το άτομο;

Είναι πιθανό το φαινόμενο της ανεργίας να μην αποτελεί απλά ένα επεισόδιο στη ζωή ενός ατόμου. Διαχρονικές μελέτες δείχνουν ότι η ανεργία αποτελεί ένα παράγοντα που επιταχύνει μια σειρά από γεγονότα που μπορούν να επηρεάσουν κάποιον στο μέλλον, ακόμη και μετά την εύρεση νέας εργασίας. Επίσης, φαίνεται ότι ένα άτομο που κάποτε ήταν άνεργος/η διατρέχει μεγαλύτερο κίνδυνο να μείνει πάλι άνεργος/η (Occupational Injuries and Illnesses, 2009).

4. Πως θα μπορούσε η κοινωνία (οι αρμόδιοι κοινωνικοί φορείς) να υποστηρίξει αποτελεσματικά τον άνεργο; Ποιες θα μπορούσαν να είναι οι πιθανές μελλοντικές προτάσεις για την αποκατάσταση της ψυχικής υγείας ενός ανέργου;

Η ανάγκη του ανέργου να λάβει άμεση και αποτελεσματική θεραπεία ενώ παράλληλα «προετοιμάζεται» για το ενδεχόμενο της επαναπρόσληψής του φαίνεται υψίστης σημασίας. Πολλές θεραπευτικές προσεγγίσεις θα μπορούσαν να φανούν χρήσιμες όπως η ατομική & ομαδική ψυχοθεραπεία, προγράμματα ψυχο-συναισθηματικής αποκατάστασης, προγράμματα προαγωγής ψυχικής υγείας και φαρμακευτική αγωγή εάν αυτό είναι απαραίτητο.

Η πρώιμη παρέμβαση δεν στοχεύει μόνον στην έγκαιρη αντιμετώπιση του πραγματικού προβλήματος της ψυχολογικής επιβάρυνσης από την ανεργία, αλλά μπορεί επίσης να χρησιμεύσει μακροπρόθεσμα για να μειωθεί το οικονομικό βάρος για την κοινωνία.

Φυσικά, κανείς δεν μπορεί να αμφισβητήσει ότι η «θεραπεία» για το ψυχολογικό κόστος της ανεργίας είναι η εύρεση νέας επαγγελματικής απασχόλησης. Η εργασία είναι ευεργετική για την ψυχική ανάταση του ατόμου.

Έτσι, η συνεργασία των αρμόδιων κοινωνικών υπηρεσιών και φορέων με προγράμματα υγείας που αφορούν σε θέματα επαγγελματικής απασχόλησης/αποκατάστασης θα μπορούσε να βοηθήσει στην πρόληψη τουλάχιστον μερικών επιβλαβών συνεπειών της ανεργίας για το άτομο και την οικογένεια.

Η προληπτική αυτή παρέμβαση σε ένα κλίμα συνεργασίας θα μπορούσε επίσης να βοηθήσει να αποτραπούν μερικές από τις επιπτώσεις του φαινομένου στον κοινωνικό ιστό, σε περιπτώσεις μάλιστα που τα ποσοστά ανεργίας είναι αυξημένα.

Δεδομένου ότι ο απώτερος στόχος είναι να επιστρέψουν οι άνεργοι στην παραγωγή με το μικρότερο κόστος για την ψυχική τους υγεία αλλά και την κοινωνία, η ευκαιρία να ξαναβρεθούν σε χώρο εργασίας θα πρέπει να ενθαρρύνεται και να υποστηρίζεται από την κοινωνία με κάθε χρήσιμο τρόπο.

The post Οι Ψυχολογικές Επιπτώσεις του Φαινομένου Της Ανεργίας appeared first on Ψυχολόγος · Ψυχοθεραπεύτρια - Βασιλική Κ. Μαργέτη.

Τη στιγμή όμως που μια έφηβη κοπέλα καλείται να αντιμετωπίσει μια ανεπιθύμητη εγκυμοσύνη δεν θα πρέπει να είναι μόνη! Ο ρόλος των γονιών έχει καθοριστική σημασία γιαυτό οι ίδιοι χρειάζεται να είναι ψύχραιμοι, υποστηρικτικοί, να αποδεχθούν την κατάσταση, να συμμετέχουν ενεργά στο πρόβλημα και να επισκεφθούν έναν γυναικολόγο και αργότερα έναν ειδικό ψυχικής υγείας.

Εκδηλώσεις θυμού και επιθετικότητας προς την έφηβη κοπέλα που ήδη βιώνει τα δικά της αρνητικά συναισθήματα είναι τουλάχιστον περιττά! Ας μην ξεχνάμε ότι η κατάλληλη παρέμβαση σε ένα τόσο σοβαρό θέμα κατά τη διάρκεια μιας τόσο τρυφερής ηλικίας όπως η εφηβεία θα καθορίσει σημαντικά την μετέπειτα σεξουαλική υγεία του ατόμου.

(Ιανουάριος 2012, Εφημερίδα «Αττική Περιφέρεια»)

The post Εφηβική Εγκυμοσύνη appeared first on Ψυχολόγος · Ψυχοθεραπεύτρια - Βασιλική Κ. Μαργέτη.

Για να εξηγήσουμε λοιπόν τέτοιες πράξεις απελπισίας θα ήταν χρήσιμο να επικεντρωθούμε σε παράγοντες όπως η ψυχική ασθένεια για παράδειγμα η κατάθλιψη που είναι πολύ πιθανό να προυπάρχει και να προκαλεί αυτοκτονικές τάσεις, το οικογενειακό περιβάλλον και οι δυναμικές του, οι κοινωνικο-οικονομικές συνθήκες ζωής και φυσικά, η προσωπικότητα του ατόμου. Όλα αυτά συνθέτουν την πιθανή εξήγηση γιατί κάποιος επιλέγει να δώσει τέλος στη ζωή του. Για το λόγο αυτό είναι ζωτικής σημασίας η ενίσχυση και η εφαρμογή προγραμμάτων πρόληψης και υποστήριξης ψυχικής υγείας όχι μόνον σε αστικά κέντρα αλλά και στην περιφέρεια για την έγκαιρη αντιμετώπιση οποιασδήποτε μορφής ψυχο-κοινωνικών περιστατικών και φαινομένων.

(Ιανουάριος 2012, ηλεκτρονική εφημερίδα «agriniopress.gr»)

The post Λόγοι αύξησης των κρουσμάτων αυτοκτονικότητας appeared first on Ψυχολόγος · Ψυχοθεραπεύτρια - Βασιλική Κ. Μαργέτη.

Το σύνδρομο της «επαγγελματικής εξουθένωσης» είναι ένα φαινόμενο το οποίο εντοπίστηκε πιο έντονα στις αρχές της δεκαετίας 1990, τότε που η εργασία σημείωνε δραματικές αλλαγές. Το αποτέλεσμα των αλλαγών αυτών καθρεπτίστηκε κυρίως στην ικανοποίηση που προσφέρει το επάγγελμα στον εργαζόμενο, η οποία φάνηκε να σημειώνει μείωση περίπου 9%.

Η επαγγελματική εξουθένωση, ή αλλιώς burnout, μπορεί να περιγραφεί ως μια κατάσταση σωματικού, ψυχικού και συναισθηματικού συναγερμού! Είναι, ουσιαστικά, η απάντηση στο συσσωρευμένο εργασιακό άγχος, στους απαιτητικούς ρόλους και τα καθήκοντα, στην εξάρτηση από την εργασία και στους έντονους ρυθμούς δουλειάς.

Βασικά χαρακτηριστικά του φαινομένου αυτού είναι η ολοκληρωτική παραίτηση του εργαζόμενου, η συναισθηματική κούραση, η απομόνωση από τους συναδέλφους, η μειωμένη παραγωγικότητα και ενεργητικότητα, οι περιορισμένες (ή και ανύπαρκτες) φιλοδοξίες, το ψυχικό και συναισθηματικό κενό, το μειωμένο ενδιαφέρον για επαγγελματική επιτυχία και η αρνητική αυτό-εικόνα. Ενώ όμως όλα αυτά ακούγονται και φαντάζουν τρομερά ίσως, εν τέλει, να λειτουργούν «προστατευτικά» για το άτομο που διακατέχεται από τόσο αρνητικά συναισθήματα επειδή, κάποια στιγμή, θα σημάνουν μια ποιοτική προσωπική και επαγγελματική αλλαγή!

Όταν κρούουν οι κώδωνες του κινδύνου, εμείς πρέπει να ακούμε!

Το σύνδρομο της επαγγελματικής εξουθένωσης εκδηλώνεται σταδιακά και όχι εν μία νυχτί. Συνήθως προειδοποιεί το άτομο για την εμφάνισή του προετοιμάζοντάς το με τα προειδοποιητικά σήματα τα οποία, όσο περνά ο καιρός, γίνονται ολοένα και πιο έντονα ώσπου τελικά . . . γιγαντώνονται! Ας δώσουμε λοιπόν ιδιαίτερη προσοχή και ας «αφουγκραστούμε» τα μηνύματα των συμπτωμάτων αυτών!

– βιολογικά/σωματικά συμπτώματα

• κούραση και εξάντληση
• συχνοί πονοκέφαλοι, πόνοι στην πλάτη και μυϊκοί πόνοι
• διαταραχές στη διατροφή και τον ύπνο
• προβλήματα στομάχου, καρδιάς και πίεσης

– ψυχολογικά/συναισθηματικά συμπτώματα

• αίσθημα αποτυχίας, απογοήτευσης και θυμού
• έντονο άγχος και πίεση
• έλλειψη κινήτρων
• κυνισμός, αρνητισμός και αδιαφορία
• μειωμένη ικανοποίηση από την εργασία
• σύγχυση και συναισθηματική αναστάτωση

– συμπτώματα συμπεριφοράς

• απόσυρση/απομάκρυνση από τις ευθύνες
• απομόνωση από τους άλλους
• τάση για ματαίωση και έντονη αναβλητικότητα
• χρήση ναρκωτικών ουσιών ή αλκοόλ
• ευερεθιστικότητα και επιθετική συμπεριφορά
• άρνηση για δουλειά και ανικανότητα τήρησης του ωραρίου εργασίας

Εντοπίστε τις αιτίες και… προφυλαχθείτε!

Πολλοί είναι οι παράγοντες που οδηγούν στη επαγγελματική εξουθένωση. Αξίζει να τονιστεί ότι δεν είναι μόνον το στρες της εργασίας ή οι αμέτρητες ευθύνες που το προκαλούν. Υπάρχουν και άλλοι παράγοντες, εξίσου σημαντικοί, που πυροδοτούν το εργασιακό burnout, όπως για παράδειγμα ο τρόπος ζωής ή τα χαρακτηριστικά της προσωπικότητας ενός ατόμου. Πιο συγκεκριμένα, διακρίνονται τα αίτια που έχουν σχέση με:

• Α. τις συνθήκες εργασίας, όπως έλλειψη επαγγελματικής αναγνώρισης ή ικανοποιητικής αμοιβής, ασαφής ρόλος και καθήκοντα, απαιτητικοί ρυθμοί εργασίας και υψηλές προσδοκίες όλων, υπερβολικές ευθύνες, μονοτονία ή ανία, χαοτικό ή γεμάτο πίεση εργασιακό περιβάλλον
• Β. τους προσωπικούς παράγοντες ( συγκεκριμένα, το lifestyle και η προσωπικότητα του ατόμου), όπως υπερβολική ευσυνειδησία και αφοσίωση, υψηλές προσωπικές προσδοκίες, έντονη πεποίθηση ότι τα καταφέρνουν όλα μόνοι τους, έλλειψη ύπνου και ξεκούρασης, σχέση εξάρτησης από την εργασία, ανάληψη περισσότερων ευθυνών από αυτό που αντέχουν, τελειομανία, πεσιμιστική εικόνα του εαυτού και του κόσμου

ΟΔΗΓΙΕΣ προς… επαγγελματικά εξουθενωμένους!

Σε περίπτωση που νιώσετε ότι κάποιο από τα συμπτώματα της επαγγελματικής κόπωσης σας «χτυπάει την πόρτα», καλό θα ήταν να αρχίσετε να σκέφτεστε τα εξής:

1. Γίνετε συγκεκριμένοι και εντοπίστε με ακρίβεια ποια είναι τα προβλήματα που σας ταλαιπωρούν!
2. Ρωτήστε να μάθετε ποια είναι τα καθήκοντά σας και εξασφαλίστε έτσι μια ξεκάθαρη εικόνα των υποχρεώσεών σας!
3. Επιδιώξτε να «ανανεώσετε» την σχέση σας με την εργασία σας με το να αναλάβετε κάτι . . . διαφορετικό από αυτό που κάνατε μέχρι τώρα! Ζητήστε, για παράδειγμα, να ξεκινήσετε (παράλληλα με τα καθιερωμένα σας καθήκοντα) κάτι καινούργιο ή να αλλάξετε τη διακόσμηση του γραφείου σας…
4. Μην υπερεκτιμάτε τις δυνάμεις σας! Προσπαθήστε να έχετε υλοποιήσιμους στόχους και ρεαλιστική προσέγγιση των πραγμάτων!
5. Να αναζητάτε τη συνεργασία των άλλων και να αποφεύγετε την «μοναχική περιπλάνηση» στην καθημερινότητά σας!
6. Σε περίπτωση που τα συμπτώματα επιμένουν, μη διστάσετε να σκεφτείτε την προοπτική να κάνετε ένα διάλειμμα! Ζητήστε άδεια και αξιοποιήστε την όπως θέλετε! Εκμεταλλευτείτε το χρόνο μακριά από την εργασία σας για να ανακάμψετε και να εξετάσετε τις εναλλακτικές σας λύσεις…

6 μικρές συμβουλές για να παραμείνετε πάντα προσωπικά και επαγγελματικά υγιείς!

1. Απολαύστε το πρωινό σας ξύπνημα και ξεκινήστε τη μέρα σας με λίγες διατάσεις και ένα καλό πρωινό! Αποχωριστείτε το σπίτι σας χαλαρωμένοι και γεμάτοι ενέργεια!
2. Δοκιμάστε κάτι διαφορετικό! Η υγιεινή διατροφή, η συχνή φυσική άσκηση και κάποιες ώρες ξεκούρασης και ύπνου είναι οι τονωτικές «ενέσεις» που σας προστατεύουν από τη δύσκολη και απαιτητική καθημερινότητα!
3. Βάλτε τα όριά σας, διαχειριστείτε σωστά το χρόνο σας και επαναπροσδιορίστε τους στόχους σας και τις διαπροσωπικές σας σχέσεις! Κάντε εξάσκηση στο πως θα λέτε «όχι» σε ό,τι δεν μπορείτε να αναλάβετε. Να θυμάστε ότι όσα περισσότερα «όχι» θα ξεστομίζετε, τόσα περισσότερα «ναι» θα λέτε για τα πράγματα που θέλετε πραγματικά να κάνετε και έχετε ανάγκη!
4. Υιοθετήστε τη συνήθεια να κάνετε ένα καθημερινό ολιγόλεπτο διάλειμμα από την «τεχνολογία»! Σβήστε το laptop σας, κλείστε το τηλέφωνό σας και γενικά . . . αποσυνδεθείτε!
5. Ανακαλύψτε πόσο δημιουργικοί είστε! Πειραματιστείτε με διάφορες δραστηριότητες και ανακαλύψτε την ανέμελη πλευρά του εαυτού σας! Αυτό θα είναι το αντίδοτό σας!
6. Μη φοβάστε το εργασιακό άγχος και το έντονο stress! Υπάρχουν τρόποι να το αντιμετωπίσετε… Αρκεί να ψάξετε να τους μάθετε!

Ανακαλύψτε ποια είναι η πραγματική σας σχέση με την εργασία σας!

1. Αισθάνεστε ότι προβλήματα στην οργάνωση της εργασίας σας ή η γραφειοκρατία σας εμποδίζουν να εργαστείτε σωστά;

2. Νιώθετε πιεσμένοι από την ανάγκη να επιτύχετε;

3. Νομίζετε ότι δεν έχετε αρκετό χρόνο για προγραμματισμό της εργασίας σας όσο θα επιθυμούσατε;

4. Είστε επιρρεπείς στις αρνητικές σκέψεις για την εργασία σας;

5. Αισθάνεστε ότι βρίσκεστε σε λάθος μέρος ή κάνετε λάθος επάγγελμα;

6. Νομίζετε ότι οι συνάδελφοι και οι συνεργάτες σας δεν σας κατανοούν και δεν σας εκτιμούν;

7. Αισθάνεστε ότι δεν έχετε το χρόνο να κάνετε πράγματα που θα ήταν σημαντικά για την ποιότητα της εργασίας σας;

8. Νιώθετε να χάνετε το ρυθμό σας και τη σωματική ή συναισθηματική σας ενέργεια;

9. Αισθάνεστε ότι η εργασία σας έχει περισσότερες απαιτήσεις από όσες μπορείτε να αντέξετε;

10. Νομίζετε ότι είστε σκληροί και λιγότερο υπομονετικοί με ανθρώπους από όσο τους αξίζει;

11. Εκνευρίζεστε με κάποια πράγματα στην εργασία σας;

12. Αισθάνεστε ότι δεν έχετε κανέναν για να μιλήσετε;

13. Εκνευρίζεστε εύκολα από μικρά προβλήματα ή από τους συναδέλφους και τους συνεργάτες σας;

14. Αισθάνεστε ότι η εργασία σας δεν σας προσφέρει αυτό που θέλετε;

15. Νομίζετε ότι προσπαθείτε λιγότερο από όσο θα έπρεπε;

Κλίμακα Αξιολόγησης της Επαγγελματικής Εξουθένωσης
(Maslach Burnout Inventory – MBI)

Βαθμολογία και σκορ!

• «Καθόλου» = 1 βαθμό
• «Σπάνια» = 2 βαθμούς
• «Μερικές φορές» = 3 βαθμούς
• «Συχνά» = 4 βαθμούς
• «Πολύ συχνά» = 5 βαθμούς

Από 15 έως 18

Φαίνεται πως απολαμβάνετε την εργασία σας, μιας και δεν εντοπίζονται σημάδια επαγγελματικής εξουθένωσης!

Από 19 έως 32

Σας προτείνουμε να επαναπροσδιορίσετε τις προτεραιότητές σας και να φροντίζετε περισσότερο τον εαυτό σας γιατί φαίνεται οτι είστε ευάλωτοι στο εργασιακό burnout. Καλό θα ήταν να είστε σε επαγρύπνηση!

Από 33 έως 49 Συναγερμός!

Φαίνεται πως βρίσκεστε στο κατώφλι της επαγγελματικής εξουθένωσης. Ξεκινήστε άμεσα αλλαγή ρότας!

Από 50 έως 59

Κινδυνεύετε σοβαρά από εργασιακό burnout!!! Συμβουλευτείτε τις οδηγίες – πρώτες βοήθειες! Ενεργήστε άμεσα!

Από 60 έως 75

Βιώνετε ήδη τα συμπτώματα της επαγγελματικής εξουθένωσης! Συμβουλευτείτε έναν ειδικό για να ηρεμήσετε και να ανακουφιστείτε! Το έχετε πραγματικά ανάγκη!

The post Εργασιακό burnout … άλλος ένας κίνδυνος που παραμονεύει! appeared first on Ψυχολόγος · Ψυχοθεραπεύτρια - Βασιλική Κ. Μαργέτη.

Μάλιστα, πρόσφατες έρευνες έδειξαν ότι στην πραγματικότητα δεν βλέπουμε το χρώμα, αντίθετα το «νιώθουμε»!

Το χρώμα και η ιστορία του…

Πολλοί αρχαίοι πολιτισμοί, όπως οι Αιγύπτιοι και οι Κινέζοι, χρησιμοποίησαν το χρώμα σαν εργαλείο θεραπείας και ίασης. Η Χρωμοθεραπεία αξιοποιούσε τις ιδιότητες εκείνες των χρωμάτων για να διεγείρει συγκεκριμένα ζωτικά όργανα ή βιολογικές λειτουργίες. Για παράδειγμα, το κόκκινο χρησιμοποιούνταν για την καλή κυκλοφορία του αίματος, το κίτρινο για το νευρικό σύστημα και την εξυγίανση του σώματος, το πορτοκαλί για τους πνεύμονες, το μπλε για την ανακούφιση από τον πόνο και το μοβ για τα δερματικά προβλήματα. Στις μέρες μας, ψυχολογικές έρευνες έχουν δείξει ότι η επίδραση που έχουν τα χρώματα στη διάθεσή μας ισχύει, αλλά είναι μικρής διάρκειας και άρα, προσωρινή.

Επίσης, πολλοί είναι οι ερευνητές (όπως ο Dr. Μorton Walker με το βιβλίο του The power of color) οι οποίοι μελέτησαν τους «πολιτισμικούς συμβολισμούς» των χρωμάτων. Για παράδειγμα, το κόκκινο χρώμα στην Κίνα συμβολίζει την τύχη και στην Ινδία την αγνότητα, το κίτρινο στην Ασία έχει την έννοια του ιερού και του αυτοκρατορικού, το άσπρο στην Ιαπωνία συμβολίζει το θάνατο ενώ στις ανατολικές χώρες συνδέεται με την ψυχρότητα και την στειρότητα, το πράσινο στην Ινδία είναι το χρώμα του Ισλάμ, στην Ιρλανδία αντιπροσωπεύει το χρώμα της Καθολικής θρησκείας ενώ σε κάποιες τροπικές χώρες συμβολίζει τον κίνδυνο και το μπλε είναι το χρώμα που για τους Εβραίους συμβολίζει την αγιότητα και για τους Κινέζους την αθανασία.

Χρωματίζοντας τα συναισθήματά μας…

Αν και η «χρωματική αντίληψη» είναι σχετικά υποκειμενική υπόθεση, ωστόσο, η επίδραση κάποιων χρωμάτων φαίνεται να είναι αντικειμενικώς αποδεκτή. Πιο συγκεκριμένα, υπάρχουν τα επικαλούμενα «ζεστά χρώματα» στα οποία ανήκουν το κόκκινο, το πορτοκαλί και το κίτρινο. Τα χρώματα αυτά προκαλούν μια θετική αίσθηση όπως ζεστασιά και άνεση, αλλά και αρνητικά συναισθήματα, όπως θυμό και εχθρότητα.

Από την άλλη πλευρά, στο χρωματικό φάσμα διακρίνονται και τα «ψυχρά χρώματα» στα οποία περιλαμβάνονται το μπλε, το μοβ και το πράσινο. Συνήθως τα χρώματα αυτά προκαλούν ηρεμία και ανακούφιση, αν και μπορεί να ξυπνήσουν και συναισθήματα θλίψης και αδιαφορίας.

Η ψυχολογία των χρωμάτων

Το Πράσινο χρώμα ψυχολογείται…

• Είναι το χρώμα της φύσης και συμβολίζει την καλοτυχία, την υγεία, την ηρεμία και τη ζήλια
• Βελτιώνει την ταχύτητα του διαβάσματος και της αντίληψης
• Αποτελεί σύμβολο γονιμότητας και ευφορίας
• Διακρίνεται για τις χαλαρωτικές του ιδιότητες και για το λόγο αυτό προτιμάται από διακοσμητές για τη διαμόρφωση χώρων.

Το Μπλε χρώμα ψυχολογείται…

• Είναι ένα από τα πιο «διάσημα» χρώματα και προτιμάται κυρίως από τον ανδρικό πληθυσμό
• Προκαλεί συναισθήματα γαλήνης, ηρεμίας, καθαρότητας, ασφάλειας και τάξης
• Συνδέεται και με αρνητικά συναισθήματα όπως η θλίψη και η επιφυλακτικότητα
• Έρευνες έχουν δείξει ότι όταν επικρατεί σε χώρους εργασίας οι εργαζόμενοι είναι περισσότερο παραγωγικοί!
• Λέγεται ότι βοηθά στη μείωση της όρεξης (π.χ. όταν κάποιος τρώει σε μπλε πιάτο) γιατί το χρώμα του συνδέεται με κάτι χαλασμένο και προκαλεί αποστροφή!

Το Πορτοκαλί χρώμα ψυχολογείται…

• Χαρακτηρίζεται ως «ενεργητικό» χρώμα
• Προκαλεί ενθουσιασμό, υπερδιέγερση και ζεστασιά
• Ιδανικό για να «μαγνητίζει» την προσοχή μας.

Το Μαύρο χρώμα ψυχολογείται…

• Είναι συνδεδεμένο με την απειλή, το κακό, το θάνατο, τη δυστυχία αλλά και τη δύναμη
• Συμβολίζει τη σεξουαλικότητα, την επισημότητα και την επιτήδευση
• Ενδυματολογικά προτιμάται από το γυναικείο πληθυσμό διότι κρύβει ατέλειες!

Το Άσπρο χρώμα ψυχολογείται…

• Αντιπροσωπεύει την αγνότητα και την αθωότητα
• Η φωτεινότητά του (σε δωμάτια) δημιουργεί την αίσθηση του μεγάλου χώρου αλλά και του άδειου ή του μη φιλικού
• Συνδέεται με την πραότητα, την ψυχρότητα, την αποστείρωση.

Το Καφέ χρώμα ψυχολογείται…

• Εκπέμπει δύναμη και αξιοπιστία ενώ αντίθετα, δημιουργεί και συναισθήματα θλίψης και απομόνωσης
• Συνήθως μας ξυπνά αισθήματα ζεστασιάς, άνεσης και ασφάλειας εξαιτίας του φυσικού – γήινου χρώματός του
• Είναι συνδεδεμένο με την συμβατικότητα αλλά και την επιτήδευση.

Το Μοβ χρώμα ψυχολογείται…

• Είναι το σύμβολο του πλούτου και των βασιλικών οικογενειών
• Συνδέεται με τη σοφία και την πνευματικότητα.

Το Κίτρινο χρώμα ψυχολογείται…

• Ζωηρό, χαρούμενο και ζεστό χρώμα
• Κάποιες φορές προκαλεί σύγχυση και θυμό. Έρευνες έδειξαν ότι τα μωρά έχουν την τάση να κλαίνε περισσότερο σε κίτρινα δωμάτια
• Όπως το πορτοκαλί, έτσι και το κίτρινο, είναι ιδανικό για διαφήμιση γιατί «κεντρίζει»την προσοχή

Η παιδική «παλέτα»!

Ένας από τους τρόπους επικοινωνίας του παιδιού με τον κόσμο είναι η ζωγραφιά. Είναι σίγουρο πως αν κανείς παρατηρούσε πιο προσεκτικά το περιεχόμενο ενός παιδικού σχεδίου θα διαπίστωνε ότι έχει όλα εκείνα τα στοιχεία που συνθέτουν ένα εικαστικό έργο! Είναι γεγονός ότι αποτελεί μια από τις πιο πολύτιμες πηγές από όπου μπορούμε να αντλήσουμε ουσιαστικές πληροφορίες για τον ψυχισμό του παιδιού, για την νοητική και ψυχολογική του ανάπτυξη, για το περιβάλλον του (οικογενειακό & σχολικό) όπως και για τις στάσεις και τα συναισθήματά του. Στην προσπάθειά τους οι ειδικοί να «αποκρυπτογραφήσουν» το παιδικό σχέδιο, μεγάλη έμφαση δίνουν και στα χρώματα που χρησιμοποιεί το παιδί για να «στολίσει» τη ζωγραφιά του. Ποια είναι, λοιπόν, η ερμηνεία κάθε χρώματος που χρησιμοποιεί ένας μικρός καλλιτέχνης όταν ζωγραφίζει;

Ανακάλυψε το χρώμα της προσωπικότητάς σου

Πολλές είναι οι φορές που αναρωτιόμαστε τι να σημαίνει το χρώμα που μας αρέσει, αν αντανακλά βαθύτερες σκέψεις και κρυμμένα συναισθήματα. Ήρθε η ώρα λοιπόν να πειραματιστείτε! Στο παρακάτω quiz, περιγράφονται συνοπτικά επτά τύποι προσωπικότητας. Διαλέξτε ανάμεσά τους αυτόν που σας αντιπροσωπεύει περισσότερο και στη συνέχεια, ανακαλύψτε το χρώμα που του ταιριάζει.

7 τύποι προσωπικότητας

1. Αντιμετωπίζω με θάρρος και πάθος τη ζωή και δεν τρομάζω εύκολα με τις δυσκολίες της. Αντίθετα, διεκδικώ οτιδήποτε μπορώ να αποκτήσω!
2. Μου αρέσει να βρίσκομαι με άλλους ανθρώπους και να είμαι κοινωνικός και υπολογίζω πολύ την «κοινή γνώμη»! Συνηθίζω να σκέφτομαι αρκετά ό,τι συμβαίνει γύρω μου και με ανακουφίζει να οραματίζομαι με αισιοδοξία το μέλλον!
3. Είμαι λάτρης της περιπέτειας και υπέρμαχος του αυθορμητισμού! Συνηθίζω να ονειροπολώ! Με ενδιαφέρουν ελάχιστα τα υλικά αγαθά.
4. Μου αρέσει να αναλύω τα γεγονότα και να προτείνω μεταρρυθμίσεις! Είμαι ορθολογιστής και άξιος εμπιστοσύνης!
5. Σέβομαι και υπολογίζω πολύ τις ανάγκες των άλλων και εύκολα γίνομαι δέσμιος των συναισθηματισμών μου! Προσπαθώ με ηρεμία και συγκροτημένη σκέψη να έχω μια σφαιρική άποψη για τα πράγματα.
6. Ενεργώ με αξιοπρέπεια και γοητεία! Είμαι από αυτούς που πιστεύουν στη μοίρα και το πεπρωμένο! Μου αρέσει να ψάχνω πληροφορίες για τα μεταφυσικά φαινόμενα!
7. Είμαι «ανήσυχη φύση» και δεν τιθασεύομαι εύκολα! Έχω καλλιτεχνικές ανησυχίες και ισχυρό ταμπεραμέντο!

Ένα χρώμα για κάθε τύπο προσωπικότητας

ΚΟΚΚΙΝΟ

➥ Χαρακτηριστικά προσωπικότητας: ενεργή συμμετοχή σε όλα, λειτουργούν με πάθος, είναι αυτάρκεις και ηγετικοί, ανυπόμονοι και ορεξάτοι για τη ζωή!

ΠΟΡΤΟΚΑΛΙ

➥ Χαρακτηριστικά προσωπικότητας: εύστροφοι, ζωηροί και οξυδερκείς, κυνηγούν τα δύσκολα και προτιμώνται για παρέα! Ιδανικοί στο να δημιουργούν!

ΚΙΤΡΙΝΟ

➥ Χαρακτηριστικά προσωπικότητας: λαμπερή ιδιοσυγκρασία, πρακτικοί, ευρηματικοί και καινοτόμοι! Τους αρέσει να ονειροπολούν!

ΠΡΑΣΙΝΟ

➥ Χαρακτηριστικά προσωπικότητας: οργανωτικότητα, επιστημοσύνη, γενναιοδωρία και ανεξαρτησία, λάτρεις της εξοχής και επιφυλακτικοί με τα δύσκολα!

ΜΠΛΕ

➥ Χαρακτηριστικά προσωπικότητας: φερέγγυοι, άξιοι εμπιστοσύνης, συμπαθητικοί και ευαίσθητοι! Αν και έχουν προσωπικότητα «κυβερνήτη», πληγώνονται εύκολα!

ΒΙΟΛΕΤΙ

➥ Χαρακτηριστικά προσωπικότητας: ευκολόπιστοι και εκκεντρικοί! Είναι οραματιστές και λάτρεις των αλλαγών!

ΑΣΠΡΟ

➥ Χαρακτηριστικά προσωπικότητας: δημιουργικοί, αφηρημένοι, παρορμητικοί, πολύπλοκοι και ριψοκίνδυνοι. Εκφράζονται μέσα από την τέχνη!

The post Αλλάξτε την ψυχολογία σας … παίξτε με τα χρώματα appeared first on Ψυχολόγος · Ψυχοθεραπεύτρια - Βασιλική Κ. Μαργέτη.